​

 

  

 Ένα από τα πιο δυσάρεστα γεγονότα σε ζευγάρια αναπαραγωγικής ηλικίας που θέλουν να αποκτήσουν παιδάκι είναι η κύηση που καταλήγει σε αποβολή. Μετά την πρώτη χαρά του ακούσματος των καρδιακών παλμών του εμβρύου έρχεται η δυσάρεστη εμπερία της απώλειας της παρούσας κύησης πράγμα που εκτός του συναισθηματικού φορτίου δημιουργεί  στο ζευγάρι πολλά ερωτηματικά για την επόμενη εγκυμοσύνη.

 

​

​

​

​

​

 Συχνότητα εμφάνισης- Παράγοντες κινδύνου

​

   Αποβολή ονομάζεται η αυτόματη απώλεια ενός προηγουμένως βιώσιμου εμβρύου με ηλικία κύησης μικρότερη των 20 εβδομάδων. Οι αποβολές ανάλογα με την ηλικία κύησης χωρίζονται σε υποκλινικές μέχρι την 5η εβδομάδα, εμβρυονικές από την 6-9η και εμβρυικές από τη 10η -20η.

   Είναι πολύ συχνό πρόβλημα και περίπου το 40% των συλλήψεων καταλήγουν σε αποβολή. Όσον αφορά τις κυήσεις που γίνονται αντιληπτές από τη γυναίκα το 15% αυτών καταλήγουν σε αποβολή κατά το 1ο ή στις αρχές του 2ου τριμήνου της κύησης. Από αυτές το 80% συμβαίνουν πριν τις 12 εβδομάδες.

   Η ηλικία επηρεάζει το ποσοστό εμφάνισης αποβολής. Σε γυναίκες μικρότερες από 35 έτη το ποσοστό υποκλινικών αποβολών είναι 25% ενώ οι κλινικές αποβολές αυξάνονται από 10% σε γυναίκες πριν τα 35 σε 45% σε ηλικία μεγαλύτερη των 40 ετών. Η ραγδαία αυτή αύξηση οφείλεται στην αύξηση του κινδύνου για χρωμοσωμικές ανωμαλίες στο κύημα με την ηλικία της μητέρας.

   Εκτός από τη μητρική ηλικία που είναι ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου για αποβολή, η κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα, η χρήση ναρκωτικών ουσιών, το ιστορικό αποβολών και κάποια νοσήματα της μητέρας όπως ο διαβήτης και η παχυσαρκία μπορεί να προκαλέσουν αποβολή. Πιο συγκεκριμένα το ποσοστό αποβολής αυξάνεται από 20% σε 43% σε γυναίκες με ιστορικό μιας αποβολής στο παρελθόν, ενώ το κάπνισμα έχει βρεθεί πως αυξάνει το ποσοστό ακόμα και σε παθητικές καπνίστριες.

   Η πρώτη αιτία σε σποραδικές αυτόματες αποβολές είναι οι χρωμοσωμικές ανωμαλίες και οφείλονται για το 50% των περιπτώσεων. Μάλιστα το 90% των ανεμβρυονικών κυήσεων και το 50% των εμβρυονικών οφείλονται σε χρωμοσωμική ανωμαλία. Οι πιο συχνές από αυτές είναι οι τρισωμίες (π.χ. Σ. Down), μονοσωμίες και ανευπλοειδίες.

 

 

 

Συμπτώματα

 

Το βασικό σύμπτωμα σε μια γυναίκα που αποβάλλει είναι η επώδυνη ή και ανώδυνη κολπική αιμόρροια. Οι αποβολές χωρίζονται σε επαπειλούμενες που συνήθως είναι ανώδυνες και ο τράχηλος της μήτρας κλειστός, αναπόφευκτες που είναι επώδυνες με ανοικτό τράχηλο, πλήρης όταν η μήτρα είναι κενή και ο τράχηλος κλειστός, ατελής που είναι επώδυνη με ανοικτό τραχηλικό στόμιο και προϊόντα αποβολής στον κόλπο ή στο τραχηλικό κανάλι και σηπτική όταν η αποβολή επιπλέκεται με λοίμωξη και συνοδεύεται με επώδυνη, πυώδη έκκριση, πυρετό και ταχυκαρδία ή ταχύπνοια

 

 

Διάγνωση

​

Τα τελευταία χρόνια με την εξέλιξη της υπερηχογραφίας έχουμε τη δυνατότητα να διαγνώσουμε πολύ πιο εύκολα την πιθανότητα αποβολής. Τα υπερηχογραφικά ευρήματα συνδυάζονται με την ηλικία κύησης και βγάζουμε συμπεράσματα για τη βιωσιμότητα της κύησης. Οι διαδοχικές μετρήσεις της β χοριακής γοναδοτροπίνης μπορεί επίσης να συμβάλλουν στη διάγνωση. Η τιμή της χοριακής διπλασιάζεται κάθε 2 ημέρες περίπου  σε μια κανονική κύηση. Αύξηση με μικρότερο ρυθμό, σταθερή τιμή ή πτώση της χοριακής σε διάστημα 2 ημερών φανερώνουν μη βιώσιμη κύηση.

​

 

Αντιμετώπιση- Θεραπεία

​

   Η εκκενωτική απόξεση της μήτρας είναι η θεραπεία εκλογής σε περίπτωση αποβολής. Η χειρουργική αυτή επέμβαση γίνεται στο χώρο του νοσοκομείου με τη γυναίκα υπό νάρκωση ώστε να μην πονά. Είναι σύντομη χρονικά και μετά την καρδιολογική, την αναισθησιολογική εκτίμηση και τον εργαστηριακό έλεγχο εκτελείται η επέμβαση. Η γυναίκα ανανήπτει και 1 ώρα μετά είναι σε θέση να αποχωρήσει από το μαιευτήριο χωρίς προβλήματα. Όπως κάθε χειρουργική πράξη έχει τις επιπλοκές της όμως όταν γίνεται στο ελεγχόμενο περιβάλον του νοσοκομείου είναι μειωμένη η πιθανότητα να συμβούν. Η επέμβαση γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή ώστε να εκκενωθεί πλήρως η μήτρα αλλά με ήπιους χειρισμούς ώστε να μην υπάρχουν στο μέλλον προβλήματα γονιμότητας

​

​

Επανειλημμένες ή Καθ’έξιν αποβολές

​

​

Μια ειδική κατηγορία αποβολής είναι οι καθ’έξιν αποβολές που ορίζονται ως 3 επεισόδια αποβολής στην ίδια γυναίκα. Το ποσοστό εμφάνισης είναι 0,5-2% και αυξάνεται με την ηλικία της μητέρας. Είναι ευτυχώς αρκετά πιο σπάνια κατάσταση σε σχέση με τις μεμονωμένες αποβολές και η αιτιολογία τους είναι διαφορετική. Γενετικοί παράγοντες, παθολογία της μήτρας, ενδοκρινολογικά αίτια, θρομβοφιλία και ανοσολογικοί παράγοντες είναι μερικοί από τους παράγοντες κινδύνου για επανειλημμένες αποβολές. Μάλιστα στο 50% των περιπτώσεων δεν ανευρίσκεται απολύτως κανένα αίτιο κατά τον έλεγχο.

   Η διερεύνηση των καθ’έξιν αποβολών μπορεί να ξεκινήσει και όταν έχουμε μόνο δυο επεισόδια αποβολής ιδιαίτερα σε μεγαλύτερης ηλικίας ζευγάρια. Το ιστορικό και η κλινική εξέταση πρέπει να είναι τα πρώτα βήμματα και να ακολουθήσουν οι πιο είδικές εξετάσεις για να βρεθεί η πιθανή αιτιολογία.

   Πιο συγκεκριμένα το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι ένας καρυότυπος στους γονείς για να βρεθεί αν υπάρχει πιθανή χρωμοσωμική ανωμαλία. Το διακολπικό υπερηχογράφημα και η υστεροσκόπηση είναι εξετάσεις που οδηγούν στη διάγνωση ανατομικών ανωμαλιών της μήτρας όπως πολύποδες, ινομυώματα, διαγράγματα αλλά και συγγενείς ανωμαλίες διάπλασης της μήτρας και πρέπει να ακολουθούν.

   Ενδοκρινολογικά αίτια μπορεί να οφείλονται για το 15-30% των καθ’έξιν αποβολών. Σακχαρώδης διαβήτης, παχυσαρκία, δυσλειτουργία του θυρεοειδούς και σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών ανήκουν στην πιο πάνω κατηγορία.

   Ανοσολογικά αίτια όπως αυτοάνοσα και αλλοάνοσα νοσήματα οφείλονται για το 15% των καθ’έξιν αποβολών. Η διερεύνηση πρέπει να ξεκινά με την ανίχνευση αντισωμάτων για Αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο και Συστηματικό Ερυθηματώδη Λύκο.

   Τέλος ο έλεγχος για θρομβοφιλία μπορεί να γίνει αλλά είναι αμφίβολο αν προκαλούν καθ’έξιν αποβολές. Σε αντίθετη με την επικρατούσα εντύπωση η χρήση αντιπητκικών ενέσεων για την πρόληψη καθ’έξιν αποβολών λόγω θρομβοφιλίας δεν έχει κανένα όφελος.

   Η αναγνώριση κάποιου αιτιολογικού παράγοντα σε γυναίκες με καθ’έξιν αποβολές οδηγεί στη στοχευμένη θεραπεία. Πολύ σημαντική είναι η μείωση του stress των γονέων που βιώνουν επανειλημμένες αποβολές αφού η αύξηση του άγχους μπορεί πολλές φορές να είναι και ο γενεσιουργός παράγων. Σε μελέτες μάλιστα έχει φανεί πως ψυχολογική υποστήριξη, συχνές επισκέψεις, στενότερη παρακολούθηση και υπερηχογραφήματα μπορεί να μειώσουν στο μισό το ποσοστό των καθ’έξιν αποβολών χωρίς καμιά άλλη ιατρική παρέμβαση

​

​

Συμπέρασμα

​

​

   Οι αποβολές είναι αρκετά συχνό φαινόμενο στα ζευγάρια αναπαραγωγικής ηλικίας και εκτός του συναισθηματικού stress που προκαλούν λόγω της απώλειας της κύησης, δημιουργούν πολλά ερωτηματικά σε σχέση με την πιθανότητα επανάληψης του δυσάρεστου αυτού γεγονότος. Η σωστή ενημέρωση από το γυναικολόγο μπορεί να άρει τις αμφιβολίες από το ζευγάρι, αλλά και να τους καθοδηγήσει επαρκώς όσον αφορά τις κινήσεις που πρέπει να κάνουν αν ανήκουν στην κατηγορία των καθ’έξιν αποβολών. Σε κάθε περίπτωση η ψυχολογική στήριξη και η άριστη σχέση ιατρού ασθενούς είναι η βάση για την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος

 

​

​